AĞAÇ MALZEMENİN ASPİR BİTKİSİ EKSTRAKTLARI İLE RENKLENDİRİLMESİ VE RENK DEĞİŞİM PERFORMANSLARININ BELİRLENMESİ

Öz

Son zamanlarda, sentetik esaslı ve zararlı boyar malzemelere alternatif olarak, doğal kaynaklardan elde edilen boyar maddelere olan talep ortaya çıkmıştır. Bu ürünlere olan talebin artmasının en önemli nedeni; pek çok ülkede, toksik ve alerjik reaksiyonlara neden olan sentetik boyar maddeler hakkında uygulanan katı çevre koruma standartlarıdır. Bu amaçla çalışmada; doğal boyar madde kaynağı olarak; aspir (Carthamus tinctorius L.) bitkisinden ultrasonik metotla elde edilmiş, mordan olarak demir sülfat (Fe₂(SO₄)₃.7H₂O), alüminyum sülfat (KAl₂(SO₄)₃.18H₂O), bakır sülfat (CuSO₂.5H₂O), ve üzüm sirkesi (CH₃COOH) kullanılmıştır. Ağaç malzeme olarak sarıçam (Pinus sylvestris L.), doğu kayını (Fagus orientalis Lipsky), sapsız meşe (Quercus petraea spp) ve ceviz (Juglons regia L.) odunlarından elde edilen deney örnekleri kullanılmıştır. Elde edilen boyar maddeler mordan maddeleri ile karıştırılarak ve kıyaslama amacıyla kullanılan sentetik boya, ultrasonik ve klasik boyama metotlarıyla ağaç malzemeye uygulanmıştır. Aspir boyası ve mordanlı çözeltileri ile sentetik boya uygulanan örnekler hızlı yaşlandırma testlerine tabi tutulmuştur. Hızlı yaşlandırma testlerine bağlı renk değişimi değerleri açısından aspir boyasının, demir sülfat ile karışımı ile renklendirilen örnekleri dışında sentetik boyalardan daha iyi performans gösterdikleri görülmüştür.