MERMİ NAMLU ÇIKIŞ HIZI VE ENERJİSİNİ ETKİLEYEN PARAMETRELERİN OPTİMİZASYONU

Öz

MERMİ NAMLU ÇIKIŞ HIZI VE ENERJİSİNİ ETKİLEYEN PARAMETRELERİN OPTİMİZASYONU

Özet

Ateşli silahlarda merminin namluyu terk ediş hızını ve merminin enerjisini etkileyen birçok parametre mevcuttur. İç balistik enerjisinin sebep olduğu mermi hareketinin istenilen kararlılık ve performansta gerçekleşmesi, namlu twist/helis (yiv-set) oranına, namlu boyuna ve mermi çekirdeğinin ağırlığına doğrudan bağımlıdır. Bu maksatla yapılan çalışmada, kalite karakteristiğini (merminin namluyu terk ediş hızı ve merminin kinetik enerjisi) etkileyen parametrelerin en ideal kombinasyonunun tespiti amaçlanmıştır. Lapua Ballistics yazılımı vasıtasıyla .308 Winchester B466 kalibre 9.72 gram/150 grain, .308 Winchester B476 kalibre 11 gram/170 grain ve .308 Winchester B416 kalibre 13 gram/200 grain mermileri kullanılarak namlu boyu, namlu çapı ve çekirdek ağırlığı giriş parametrelerinin üçer seviyelerinde L₉(3¹³) Taguchi ortogonal tasarımına bağlı sanal atışlar gerçekleştirilmiştir. 1000 m mesafede yapılan atış simülasyonlarından elde edilen mermi çıkış hızı ve mermi çıkış enerjisi değerleri için Taguchi metodu kullanılarak analiz gerçekleştirilmiştir. Kullanılan giriş parametrelerinin sonuçlar üzerindeki etkililik seviyelerinin tespiti varyans analizi (ANOVA) ile yapılmıştır. Sonuçlar içerisinde hem merminin namluyu terk ediş hızını, hem de merminin enerjisini etkileyen en etkili parametrenin sırasıyla %70.07 ve %93.73 oranlarıyla çekirdek ağırlığı olduğu gözlemlenmiştir.

Anahtar Kelimeler: ANOVA, Mermi Çıkış Hızı, Mermi Çıkış Enerjisi, Taguchi Analizi

OPTIMIZATION OF PARAMETERS AFFECTING THE BULLET MUZZLE VELOCITY AND ENERGY

Abstract

There are many parameters in firearms that affect the speed at which the bullet leaves the barrel and the energy of the bullet. The realization of the bullet movement caused by the internal ballistic energy at the desired stability and performance is directly dependent on the barrel rifling ratio, barrel length and bullet weight. In this study, it is aimed to determine the ideal combination of parameters affecting the quality characteristic (speed of bullet leaving the barrel and energy of the bullet). Using the .308 Winchester B466 caliber 9.72 gram/150 grain, .308 Winchester B476 caliber 11 gram/170 grain and .308 Winchester B416 caliber 13 gram/200 grain bullets through Lapua Ballistics software, barrel length, barrel diameter and core weight are at three levels each of the input parameters. Virtual shots were performed based on the L₉(3¹³) Taguchi orthogonal design. For muzzle velocity and muzzle energy values obtained from firing simulations at 1000 m distance, analysis was performed using Taguchi method. The determination of the effectiveness levels of the input parameters used on the results was made by analysis of variance (ANOVA). In the results, it was observed that the most effective parameter affecting both the muzzle velocity and muzzle energy of the bullet was the core weight with 70.07% and 93.73%, respectively.

Keywords: ANOVA, Muzzle Velocity, Muzzle Energy, Taguchi Analysis