FIDIC İNŞAAT İŞLERİ GENEL ŞARTNAMESİNDE SORUMLULUK VE RİSKLERİN İŞVEREN, MÜHENDİS VE YÜKLENİCİYE DAĞILIMININ İNŞAAT SÜRESİNE ETKİSİ

Öz

İnşaat sözleşmelerindeki düzenlemeler, yapım projelerinin tamamlanma süresini
belirlemekte ve taraflar arasındaki tüm sorumluluk ve risklerin dağılımını
düzenlemektedir. Risklerin ve sorumlulukların nasıl paylaşıldığı ise maliyetlerin yanı
sıra yapım süresini de doğrudan etkilemektedir. Sorumlulukların belirlenmesinde en iyi
yaklaşım, söz konusu inşaat sözleşmesindeki risklerin isimlendirilmesi ve
adreslendirilmesi ile sorumlulukların tüm taraflara faydalı olacak uygun bir düzeyde
sınıflandırılmasıdır. Bu çalışmada uluslar arası inşaat projelerinin uygulanmasında,
genel bir yaygınlıkta kullanılan FIDIC İnşaat İşleri Genel Şartnamesi’ndeki sorumluluk
ve risklerin; işveren, mühendis ve yüklenici arasındaki dağılımının proje süresine
etkileri araştırılmıştır. Yapım süresini direkt olarak etkileyen bu sorumluluk ve risklerin
hangi konularda kimlerin üzerinde yoğunlaştığı ve hangilerinin etkilerinin daha fazla
olduğu, hazırlanan ve farklı taahhütçü firmalara yanıtlatılan bir anket çalışması temel
alınarak incelenmiştir. Yapılan irdelemeler sonucunda, FIDIC tip şartnamesinde,
projenin zamanında tamamlanabilmesi konusunda yüklenicinin işveren ve mühendisten
daha fazla sorumluluk sahibi olduğu belirlenmiştir. Profesyonel ve sorumlu inşaatçılar
açısından ulusal ve uluslar arası mevzuatı ve uygulamaları yakından takip etmek, her
türlü sorumluluk, hak ve yetkinin ne zaman, hangi şartlarda doğduğunu/yitirildiğini
bilmek, bazı hallerde sözleşmenin feshine kadar gidebilecek konularda tedbirler almak
büyük önem arz etmektedir.